Αορτικά Ανευρύσματα | Ειδικός Καρδιολόγος, Καραμάνου Αλεξάνδρα MD PHD

Τα ανευρύσματα της θωρακικής αορτής μπορεί να εντοπίζονται σε διαφορά επίπεδα όπως στην αορτική ρίζα (το πρώτο τμήμα της αορτής όπως εκφύεται δηλαδή από την καρδιά), στην ανιούσα αορτή, στο αορτικό τόξο ή στην κατιούσα θωρακική αορτή. 

Τα ανευρύσματα της θωρακικής αορτής τις περισσότερες φορές εξελίσσονται βραδέως και υποκλινικά δηλαδή χωρίς συμπτώματα που να οδηγούν στην διάγνωση τους. Είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς τον ρυθμό αύξησης ενός ανευρύσματος καθώς εξαρτάται από πολλούς παράγοντες.

 

Τα συνηθέστερα συμπτώματα ενός ανευρύσματος είναι τα παρακάτω:

• Θωρακικό άλγος 
• Πόνος στην πλάτη
• Βράγχος φωνής 
• Βήχας
• Δύσπνοια

Οι παράγοντες που ευθύνονται για την δημιουργία αορτικού ανευρύσματος είναι οι παρακάτω:

• Αθηροσκλήρυνση: Καθώς σχηματίζεται αθηρωματική πλάκα στο αρτηριακό τοίχωμα οι αρτηρίες καθίστανται ανελαστικές με αποτέλεσμα την αύξηση της τοιχωματικής τάσης και κατά συνέπεια τη διάταση του αγγείου με τον σχηματισμό ανευρύσματος. 
• Γενετικοί παράγοντες: Τα αορτικά ανευρύσματα σε νεαρά άτομα συχνά έχουν γενετική βάση. Διαφορά γενετικά σύνδρομα όπως το Marfan, το Ehlers Danlos προκαλούν αλλοίωση της δομής του κολλαγόνου με αποτέλεσμα τα αγγεία να καθίστανται ανελαστικά και εύθραυστα. 
• Φλεγμονώδεις αρτηρίτιδες όπως η γιγάντοκυτταρικη αρτηρίτιδα και η Takayasu προκαλούν τη δημιουργία ανευρυσμάτων της θωρακικής αορτής.
• Βαλβιδοπαθειες κυρίως της αορτής και συγκεκριμένα η δίπτυχη αορτική βαλβίδα (έχει δυο πτυχές αντί για τρεις που είναι το φυσιολογικό)

• Η ηλικία (μέσος όρος >65 έτη)
• Το κάπνισμα
• Η κληρονομικότητα
• Το ανδρικό φύλο.
• Αρτηριακή υπέρταση
• Αθηρωμάτωση

Ο αορτικός διαχωρισμός( και η ρήξη της αορτής είναι οι δυο κύριες επιπλοκές των αορτικών ανευρυσμάτων. Η κλινική εικόνα των ασθενών με διαχωρισμό της αορτής, σε αντίθεση με την εικόνα των αρτηριακών ανευρυσμάτων πολύ συχνά είναι ιδιαίτερα θορυβώδης και σπανιότερα ήπια. Συνήθως παρατηρείται απότομη εισβολή των συμπτωμάτων με οξύ διαξιφιστικό οπισθοστερνικό άλγος που μπορεί να αντανακλά στην ωμοπλάτη, και να μιμείται το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου. Όταν ο διαχωρισμός επεκτείνεται προς τη ρίζα της ανιούσης αορτής μπορεί να προκαλέσει οξεία ανεπάρκεια της αορτικής βαλβίδας. Η οξεία ανεπάρκεια της αορτικής βαλβίδας αποτελεί σημείο επικείμενης ρήξης του ανευρύσματος στην περικαρδιακή κοιλότητα με συνοδό υπογκαιμική καταπληξία, επιπωματισμό ή δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια και γι΄ αυτό πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα χειρουργικά.

Η ανακάλυψη των ανευρυσμάτων της θωρακικής αορτής γίνεται τις περισσότερες φορές τυχαία, κατά τη διενέργεια απλής ακτινογραφίας θώρακος, σε υπερηχογράφημα καρδιάς ή σε αξονική τομογραφία που διενεργείται για άλλο λόγο. 

Η θεραπεία του αορτικού ανευρύσματος εξαρτάται από το μέγεθος και τον ρυθμό με τον οποίο διατείνεται, τη θέση, τη μορφολογία του, τα συμπτώματα και τη φυσική κατάσταση του ασθενή.

Μπορεί να αντιμετωπιστεί συντηρητικά με στενή παρακολούθηση και φαρμακευτική αγωγή, ή χειρουργικά με ενδαγγειακή αντιμετώπιση η ανοιχτή καρδιοχειρουργική επέμβαση όπου το πάσχον τμήμα της αορτής αντικαθίσταται από μόσχευμα.