Αρρυθμίες | Ειδικός Καρδιολόγος, Καραμάνου Αλεξάνδρα MD PHD

Καραμάνου Αλεξάνδρα • 17 Νοεμβρίου 2025

Αρρυθμίες

Τι είναι οι αρρυθμίες και πώς εκδηλώνονται

Εισαγωγή

Λέγοντας αρρυθμία εννοούμε την διαταραχή της παραγωγής ή της αγωγής του ηλεκτρικού ερεθίσματος στην καρδιά με αποτέλεσμα ο καρδιακός ρυθμός να είναι ακανόνιστος (άρρυθμος). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εκδήλωση ταχυαρρυθμιων ή βραδυαρρυθμιων ανάλογα με την καρδιακή συχνότητα.

Γένεση του ηλεκτρικού ερεθίσματος

Η παραγωγή του ηλεκτρικού ερεθίσματος φυσιολογικά γίνεται στον φλεβόκομβο που είναι ο φυσιολογικός βηματοδότης της καρδιάς και βρίσκεται στον δεξιό κόλπο της καρδιάς. Το ηλεκτρικό ερέθισμα ακολούθως άγεται στους δυο κόλπους και από εκεί μέσω του ερεθισματαγωγού συστήματος της καρδιάς (κολποκοιλιακός κόμβος, δεμάτιο His και ίνες Purkinje) άγεται και στις κοιλιές. Η φυσιολογική καρδιακή συχνότητα στην ηρεμία είναι από 60 έως 100 παλμούς ανά λεπτό.

Τύποι αρρυθμίας

Οι αρρυθμίες κατηγοριοποιούνται ανάλογα με την προέλευση τους (κόλποι η κοιλιές) σε κολπικές και κοιλιακές αντίστοιχα. Επίσης ανάλογα με την καρδιακή συχνότητα ταξινομούνται σε ταχυαρρυθμίες και βραδυαρρυθμίες.

Κολπικές ταχυκαρδίες

Οι κολπικές ταχυκαρδίες περιλαμβάνουν:

την κολπική μαρμαρυγή, η οποία είναι μια ταχυαρρυθμία (συνήθως) που οφείλεται στην παραγωγή χαοτικών ηλεκτρικών ερεθισμάτων στους κόλπους με αποτέλεσμα την ταχεία εκ πόλωση των κοιλιών και τους ακανόνιστα υψηλούς παλμούς. Η κολπική μαρμαρυγή σχετίζεται με υψηλό κίνδυνο για εγκεφαλικό.
Κολπικός πτερυγισμός που μοιάζει με την κολπική μαρμαρυγή αλλά η καρδιακή συχνότητα είναι περισσότερο ρυθμική. Σχετίζεται επίσης με αυξημένο εμβολικό κίνδυνο όπως η μαρμαρυγή.
Υπερκοιλιακή ταχυκαρδία. Περιλαμβάνει ένα μεγάλο φάσμα ταχυαρρυθμιών, που προέρχονται από τους κόλπους και συνήθως οδηγούν σε βραχείας διαρκείας αίσθημα παλμών.
Το σύνδρομο Wolff-Parkinson-White. Σε αυτό το σύνδρομο υπάρχει εκ γενετής ένα παραπληρωματικό δεμάτιο δηλαδή μια επιπλέον ηλεκτρική οδός μεταξύ των κόλπων και των κοιλιών. Αυτό έχει ως συνέπεια την δημιουργία βραχυκυκλώματος με εκδήλωση ταχυαρρυθμίας με πολύ υψηλή καρδιακή συχνότητα.

Κοιλιακές ταχυκαρδίες

Κοιλιακή ταχυκαρδία.Πρόκειται για μια ρυθμική κατά κύριο λόγο ταχυκαρδία που προέρχεται από τις κοιλιές. Η υψηλή καρδιακή συχνότητα δεν επιτρέπει στις κοιλιές να γεμίσουν με αίμα με αποτέλεσμα την πτώση της καρδιακής παροχής και πίεσης και την ανεπαρκή αιμάτωση των ζωτικών οργάνων.
Κοιλιακή μαρμαρυγή η οποία συνίσταται στην παραγωγή χαοτικών ηλεκτρικών ερεθισμάτων στις κοιλίες η οποία είναι θανατηφόρα αν δεν αναταχθεί και οφείλεται σε σοβαρή υποκείμενη καρδιακή νόσο.

Βραδυκαρδία

Βραδυκαρδία έχουμε όταν η καρδιακή συχνότητα ηρεμίας είναι κάτω από 60 παλμούς και δεν σηματοδοτεί πάντα την ύπαρξη καρδιοπάθειας. Οι αθλητές και τα άτομα με καλή φυσική κατάσταση έχουν συχνά βραδυκαρδία, η οποία θεωρείται φυσιολογική.

Οι συνηθέστερες καρδιακές παθήσεις που συνδέονται με βραδυκαρδία είναι οι παρακάτω:

Νόσος φλεβοκόμβου, η οποία συνίσταται σε πάθηση του φυσιολογικού βηματοδότη της καρδιάς με αποτέλεσμα την γένεση αργών σε συχνότητα ηλεκτρικών ερεθισμάτων ή την εναλλαγή τάχυ- και βραδυαρρυθμιών. Η νόσος φλεβοκόμβου είναι συχνή στους ηλικιωμένους.
Κολποκοιλιακός αποκλεισμός ο οποίος συνίσταται σε ανεπαρκή ή απούσα αγωγή του ηλεκτρικού ερεθίσματος και σχετίζεται συχνά με συγκοπτικά επεισόδια-απώλεια συνείδησης.

Εκτακτοσυστολική αρρυθμία

Η εκτακτοσυατολική αρρυθμία οφείλεται στην ύπαρξη πρώιμων δηλαδή έκτακτων ηλεκτρικών ερεθισμάτων που μπορεί να είναι κολπικής ή κοιλιακής προσελεύσεως και τις περισσότερες φορές είναι καλοήθους φύσης. Μπορεί να σχετίζονται με λήψη καφεΐνης, με το κάπνισμα ή με διαταραχές της θυρεοειδικης λειτουργίας ενώ εμφανίζονται επιπλέον και στα πλαίσια οργανικών καρδιοπαθειών. Έχει σημασία αν εμφανίζονται στην ηρεμία η στην κόπωση.

Συμπτώματα

Οι αρρυθμίες μπορεί να μην εκδηλώνονται με συμπτωματολογία και να μην γίνονται καν αντιληπτές με αποτέλεσμα τις περισσότερες φορές να ανευρίσκονται σε τυχαίο έλεγχο. Όταν όμως προκαλούν συμπτώματα τότε αυτά είναι συνήθως τα παρακάτω: